Μέλλος Θωμάς

Ορθοπαιδικός - Αθλητίατρος

Χειρουργική χόνδρινων βλαβών

Τι είναι η χειρουργική χόνδρου;

Η χειρουργική των χόνδρων στην ορθοπαιδική ασχολείται με την αποκάτασταση βλαβών του αρθρικού χόνδρου. Ο αρθρικός χόνδρος είναι μαλακός, υαλοειδής, λείος ιστός και καλύπτει τις επιφάνειες των οστών που αρθρώνονται, είναι υπεύθυνος για την απορρόφηση των φορτίων και την ομαλή κίνηση των αρθρώσεων.
Οι χόνδρινες βλάβες συνήθως δεν αυτοθεραπεύονται γιατί ο χόνδρος δεν έχει αγγειακή αιμάτωση και δυστυχώς έχει ελάχιστη αναγεννητική ικανότητα, οι βλάβες ταξινομούνται σε 4 τέσσερα στάδια:
  • Στάδιο 1: μικρές αναστρέψιμες βλάβες της κυτταρικής δομής του χόνδρου
  • Στάδιο 2: μικρές βλάβες σχισμές στην επιφάνεια του χόνδρου μικρότερες ή ίσες με το 50% του πάχους του χόνδρου
  • Στάδιο 3: βλάβες που υπερβαίνουν το 50% του πάχους του χόνδρου και είναι ορατές πλέον μακροσκοπικά.
  • Στάδιο 4: πλήρη καταστροφή του χόνδρου όπου στις περιοχές της φθοράς είναι ακάλυπτο και ορατό το οστό.
 
 

Πότε χειρουργούνται οι χόνδρινες βλάβες;

Βλάβες που βρίσκονται στο 3ο ή 4ο στάδιο συνήθως απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση.
Οι βλάβες 1ου ή 2ου σταδίου αντιμετωπίζονται συντηρητικά με απώλεια βάρους, αποφόρτιση, φαρμακευτική αγωγή, ενέσιμη ενδοαρθρική θεραπεία, φυσικοθεραπεία και στη συνέχεια, ασκήσεις ενδυνάμωσης, ελαστικότητας, ισορροπίας, ευλυγισίας.

Ποιές αρθρώσεις επηρεάζονται συχνά;

Συνήθως επηρεάζονται οι αρθρώσεις του γόνατου, του ώμου και της ποδοκνημικής με κύριες αιτίες την παχυσαρκία, τις διαταραχές του μηχανικού άξονα των αρθρώσεων και τη συμετοχή σε αθλήματα που απαιτούν απότομες εναλλαγές ταχύτητας και κατεύθυνσης (π.χ. ποδόσφαιρο, τέννις). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι αρθρούμενες επιφάνειες να δέχονται μέγιστα φορτία και κάτω από συνθήκες υπέρχρησης να προκαλούνται βλάβες στούς χόνδρους.

Ποιές χειρουργικές τεχνικές χρησιμοποιούνται στις χόνδρινες βλάβες;

Τεχνική των μικροκαταγμάτων όπου με ειδικό εργαλείο δημιουργούνται μικρές οπές στο σημείο της βλάβης στο υποχόνδριο, ώστε να απελευθερώνεται αίμα πλούσιο σε αναγεννητικούς παράγοντες στο σημείο της βλάβης με αποτέλεσμα προοδευτικά να σχηματίζεται χόνδρος ινώδης στην περιοχή. Ο συγκεκριμένος χόνδρος δεν έχει τις ιδιότητες του υαλοειδούς χόνδρου είναι λιγότερο εύκαμπτος και ελαστικός. Η τεχνική δείνει να είναι αρκετά αποτελεσματική σε βλάβες χόνδρου μέχρι 2 εκατοστά και καλή ποιότητα υποχόνδριου ιστού.
 
 
Τεχνική καθήλωσης σε αποκόλληση χόνδρου με ειδικές καρφίδες σε περιπτώσεις διαχωριστικής οστεοχονδρίτιδας.
 
Τεχνική μεταμόσχευσης αυτόλογων οστεοχόνδρινων κυλίνδρων για βλάβες μέχρι 4 εκατοστά (OATS-mosaicplastic), λαμβάνονται κυλινδρικά οστεοχόνδρινα τμήματα από μη φορτιζόμενες περιοχές της άρθρωσης και τοποθετούνται στη βλάβη με αποτέλεσμα να έχουμε υαλοειδή χόνδρο.
 
 
Τεχνική μεταμόσχευσης αυτόλογων χονδροκυττάρων. Γίνεται σε δύο στάδια, θα χρειαστούν δηλαδή δύο χειρουργεία, όπου στο πρώτο χειρουργείο αρθροσκοπικά λαμβάνονται τεμάχια χόνδρου και αποστέλονται σε ειδικά κέντρα για πολλαπλασιασμό των χονδροκυττάρων.
Στο δεύτερο χειρουργείο τα αναπλασμένα χονδροκύτταρα μεταφέρονται σε ειδική μεμβράνη και τοποθετούνται στη βλάβη.
 
 
 
Τεχνική του ικριώματος (AMIC) όπου χρησιμοποιούνται μεμβράνες από κολλαγόνο η υαλουρονικό ώστε να μονωθεί η περιοχή της βλάβης και ταυτόχρονα τοποθετούνται πάνω στη μεμβράνη αυτόλογα μεσεγχυματικά κύτταρα που έχουν ληφθεί από μυελό.
 
 
Τον τελευταίο χρόνο, η ομάδα της Β' Ορθοπαιδικής Κλινικής του Ιασώ Θεσσαλίας χρησιμοποιεί την τεχνική Graftnet με εντυπωσιακά αποτελέσματα, όπου στον ίδιο χρόνο συλλέγει υγιή χόνδρο από μη φορτιζόμενη επιφάνεια, τον δυναμοποιεί και ενεργοποιεί ανακατεύοντας τον με αυτόλογους αυξητικούς παράγοντες και τον επανατοποθετεί στη περιοχή της βλάβης όπου θα αναπτυχθεί νέος αρθρικός χόνδρος.
 
 
Όλες οι τεχνικές πραγματοποιούνται εξ ολοκλήρου αρθροσκοπικά.
 
Μέλλος Θωμάς
ορθοπαιδικός χειρουργός
ειδικός αθλητίατος
Διευθυντής Β΄ Ορθοπαιδικής κλινικής- Αθλητικών κακώσεων Ιασώ Θεσσαλίας